تبیان، دستیار زندگی
در حال حاضر، بحران آب یکی از موضوعات اساسی محسوب می شود. با توجه به بروز، پدیده خشکسالی و تغییرات آب و هوایی، برنامه ریزی در مورد آب هر روز پیچیده تر می شود. هیچ یک از فعالیت های انسانی بدون درنظرگرفتن این مایع ارزشمند امکان پذیر نخواهد بود. در حقیقت ادام
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آب، این مایع حیات بخش

چکیده: در حال حاضر، بحران آب یکی از موضوعات اساسی محسوب می شود. با توجه به بروز، پدیده خشکسالی و تغییرات آب و هوایی، برنامه ریزی در مورد آب هر روز پیچیده تر می شود. هیچ یک از فعالیت های انسانی بدون درنظرگرفتن این مایع ارزشمند امکان پذیر نخواهد بود. در حقیقت ادامه زندگی متضمن وجود آب است.


شرح درس:
آبی که امروزه مورد استفاده قرار می دهیم، صدها میلیون سال است که وجود دارد. آب در سرتاسر دنیا حرکت کرده و شکل آن تغییر می کند، توسط گیاهان و جانوران جذب می شود اما هرگز ناپدید نشده و از بین نمی رود. آب چرخه عظیم و دائمی را طی می کند که چرخه آب یا چرخه هیدرولیک نامیده می شود. این چرخه پنج فرایند را در بر می گیرد:

تراکم

بارش

نفوذ

روان آب

تبخیر و تعریق

آب، این مایع حیات بخش


غالبا بخار آب موجود در هوا به سمت بالا می رود. یعنی هوای گرم و مرطوب بالا رفته و هوای سرد به سمت پایین حرکت می کند. همانطور که هوای گرم بالا می رود، بخار آب انرژی خود را از دست داده و حرارت آن افت می کند. در نتیجه، بخار آب به حالت مایع یا یخ در می آید. هنگامی که بخار آب متراکم شده و در اتمسفر سنگین می شود، بارش اتفاق می افتد. در بعضی موارد آب بارش قبل از اینکه به سطح زمین برسد، تبخیر می شود. آب رسیده به سطح زمین جریان یافته و در رودخانه ها و دریاچه ها جمع می شود و یا با نفوذ به خاک، آب زیرزمینی را تشکیل می دهد. میزان آبی که به زمین نفوذ می کند بسته به درجه شیب زمین، میزان و نوع پوشش گیاهی، نوع خاک و سنگ و میزان اشباع شدگی خاک، متفاوت است. آبی که به خاک نفوذ نکند، در سطح به صورت روان آب جاری می شود. روان آب در نتیجه ذوب برف و یخ هم به وجود می آید. روان آب به رودخانه ها وارد می شود. آب سطحی همیشه به سمت پایین ترین نقطه ممکن، معمولا اقیانوس ها، حرکت می کند. در طول این مسیر، بخشی از آب تبخیر می شود، بخشی به زمین نفوذ کرده یا برای مقاصد کشاورزی یا صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. تبخیر و تعریق، آبی است که از زمین تبخیر شده و یا توسط گیاهان تعریق می شود و راهی برای ورود مجدد بخار آب به هوا می باشد. همانطور که دیدید فرایندهای بسیاری در جریان هستند تا آب مورد نیاز شما تامین شود. بنابراین باید در حفظ و استفاده صحیح از این مایع حیات بخش کوشا باشیم. جلوگیری از آلودگی و هدردادن آب بسیار مهم و مورد توجه می باشد.

آب، این مایع حیات بخش

کل آب موجود در کره زمین ١٣٨٦ میلیون کیلومتر مکعب است که در سه لایه: اتمسفر، بیوسفر یا زیست کره و لیتوسفر یا سنگ کره، دیده می شود. افزایش جمعیت از یک طرف و کاهش سرانه مصرف آب شیرین از طرفی دیگر شرایطی را فراهم آورده است که منابع آب شیرین از یک منبع تجدید شونده به یک منبع نیمه تجدید شونده و میرا تبدیل شود.

این درحالی است که میزان پس آب ها و آب های آلوده، حجم منابع آب قابل دسترس، ذخیره سدها به علت رسوب گذاری، عمر مفید شبکه های آب شرب شهری و فرسودگی شبکه های انتقال آب و غیره مشکلات جدید و جدیدتری را به وجود می آورند. براساس پیش بینی یونسکو، منطقه خاورمیانه و از جمله ایران در سال ٢٠٢٥ میلادی با کاهش شدید سرانه آب تجدیدپذیر مواجه خواهند بود. در ایران، با توجه به قرارگرفتن در منطقه کم آب و خشک جهان، آب اهمیت ویژه ای پیدا می کند و این در حالی است که این کشور، تنها حدود یک سوم از میانگین بارندگی دنیا را دارد. با افزایش روزافزون جمعیت، رشد فزاینده مراکز صنعتی در استان تهران، مصرف آب در طول چند سال اخیر به میزان قابل ملاحظه ای رو به افزایش نهاده است که با توجه به محدودیت منابع و کمبود آب و همچنین هزینه های بسیار بالای انجام تصفیه، شایسته است همگان در زمینه جلوگیری از آلودگی و مصرف بهینه آب کوشا باشند.


مرکز یادگیری سایت تبیان – تهیه و تنظیم: مهسا شاه حسینی