دین و فلسفه

اهداف:

• آشنایی با رابطه دین و فلسفه

چکیده:

سوالاتی که از دیرباز ذهن بشر را به خود مشغول کرده، عمدتا مسائلی است که انسان در مواجهه با جهانی هست و ساحت قدس الهی برایش مطرح بوده است، سوالاتی همچون: چگونگی به وجود آمدن جهان، حیات و ممات انسان، وجود خداوند متعال و ... ، که دین وظیفه پاسخ دادن به این سوالات بنیادین را به عهده گرفته است.

فلسفه اسلامی فلسفه ای است عقلانی که همسو با دین است و از منظر دین نیز در جهان هستی، حقایق والایی وجود دارد که جز با عقل سلیم نمی توان آن را درک کرد.

دین و فلسفه

مباحث عقلانی بسیاری در دین مطرح شده است، مانند وجود، معاد، توحید و ... که جز با تفکر صحیح نمی توان به درک درستی از آن رسید که طبیعتا کسی که با علم فلسفه آشنایی دارد فهم آیات و روایاتی که جنبه معارفی و اعتقادی دارند برایش سهل تر است، بنابراین در معارفی مانند خداشناسی، توحید، صفات و علم خدا و... . درک بهتر و تلقی دقیق‌تری دارد چرا که فیلسوف نیروی عقل و درک خود را پرورش داده است بنابراین درک بهتری نیز دارد.

از نظر قرآن اگر کسی فکر و اندیشه خود را به طرز صحیحی به کار گیرد و هدف او تنها درک حقیقت باشد می‌تواند رستگاری را از گمراهی تشخیص دهد همچنانکه خداوند در قرآن کریم سوره بقره آیه256 می فرماید:

( لا اِکراهَ فی الدّینِ قَد تَبیَّنَ الرُّشدُ مِنَ الغَیِّ ) در دین هیچ اجباری نیست هدایت از گمراهی مشخص شده است.

بنابراین عامل اصلی انحراف و گمراهی انسان ها به کار نگرفتن نیروی عقلی است که خداوند به بشر داده است.

دین و فلسفه اسلامی باهم رابطه دارند، دین چهار چوب فلسفه اسلامی را مشخص می کند و فیلسوف با توجه به آن مسائل اساسی را مطرح می کند و هر جا که ببیند که تفکرش برخلاف دین است باز می گردد تا هم سو و هم جهت با دین با شد و همچنین فیلسوف از مباحثی که در دین مطرح شده استفاده می کند و تفکر خود را پرورش می دهد.

فلسفه نیز به انسان کمک می کند تا فهم درستی از دین داشته باشد و همچنین یکی از اساسی‌ترین وظایف علمای دین دفاع از کیان دین و پاسخ‌گویی به شبهات مخالفان است. ترویج دین که تنها در ارائه جنبه‌های اثباتی دین خلاصه نمی‌شود، دفع شبهات از مصادیق بارز ترویج دین است.

علاوه بر این که چون قرآن و سنت برای کسانی حجت است که نبوت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله، و اسلام را پذیرفته باشند، اما شبهات کسانی را که مسلمان نیستند و اعتقادی به قرآن ندارند، تنها می‌توان با براهین و ادله عقلی پاسخ گفت و وقتی از متد عقلی بهره بردیم، به طور طبیعی بحث ما فلسفی خواهد بود.

مرکز یادگیری سایت تبیان - نویسنده: رضا هاشمی

تنظیم: مریم فروزان کیا