تبیان، دستیار زندگی
فشار بخار به عنوان یکی از خواص کولیگاتیو محلول ها برشمرده شده است. در تعریف حل شونده غیرفرار گفته شد به ماده ای که در دمای اتاق فشار بخار بسیار ناچیزی داشته باشد غیرفرار می گویند. توضیحات بیشتر پیرامون فشار بخار را در این درس خواهید یافت.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فشار بخار

چکیده:
فشار بخار به عنوان یکی از خواص کولیگاتیو محلول ها برشمرده شده است. در تعریف حل شونده غیرفرار گفته شد به ماده ای که در دمای اتاق، فشار بخار بسیار ناچیزی داشته باشد غیرفرار می گویند. توضیحات بیشتر پیرامون فشار بخار را در این درس خواهید یافت.


فشار بخار

شرح درس:
مایعات در هر دمایی تبخیر می شوند. همانطور که می دانید مولکول های مایع در دمای معمولی دایما در حال حرکت هستند و در حین حرکات نامنظم خود با یکدیگر و با جداره ظرف برخورد می کنند و گاهی به سطح مایع می رسند. اگر انرژی جنبشی یک مولکول در سطح مایع آن قدر باشد که بتواند ارتباط خود را با بقیه مولکول های مایع قطع کند، از سطح مایع جدا شده و تبخیر سطحی رخ می دهد. سرعت تبخیر سطحی هر مایع به تعداد مولکول های موجود در واحد سطح بستگی دارد. هرچه تعداد این مولکول ها بیشتر باشد، سرعت تبخیر مایع نیز بیشتر خواهد شد.

مولکول های گریخته از سطح مایع با دیواره داخلی ظرف، مولکول های هوا و سطح مایع برخورد می کنند و به این ترتیب بخار ایجاد شده فشاری به اطراف خود وارد می کند. در دمای معین این فشار مقدار ثابتی است و به آن فشار بخار مایع گفته می شود.

فشار ناشی از حضور مولکول های بخار، در بالای مایع (در دمای معین) را فشار بخار (Vapor Pressure) مایع می نامند.

فشار بخار

هرچه میزان تبخیر سطحی بیشتر باشد، تعداد مولکول های بخار در بالای مایع بیشتر شده و فشار بخار نیز بیشتر می شود.
نکته: در محلول ها، فشار بخار محلولی که حل شونده غیرفرار دارد، از فشار بخار حلال خالص کمتر است.
غلظت حل شونده غیرفرار بر فشار بخار موثر خواهد بود. هرچه غلظت مولال ماده حل شونده بیشتر باشد فشار بخار کمتر است زیرا در سطح محلول، تعداد مولکول های آب کمتر از تعداد مولکول های آب در سطح آب خالص هستند. در نتیجه در سطح یک محلول حاوی حل شونده غیرفرار تعدا مولکول های آب کمتری شانس تبخیر شدن را دارند و از آنجا که تعداد مولکول های بخار حاصل کمتر می شود، فشار بخار محلول کمتر می گردد. بدیهی است که هرچه غلظت مولال حل شونده غیرفرار بیشتر باشد، سرعت تبخیر سطحی مایع کاهش یافته و کاهش فشار بخار را به دنبال خواهد داشت.


فشار بخار


عوامل زیر در فشار بخار مایع خالص موثر می باشند:
1- دما: هرچه دما بالاتر باشد، انرژی جنبشی ذرات بیشتر شده، و به دنبال آن سرعت تبخیر سطحی و فشار بخار افزایش می یابد.
2- ساختار مولکولی: برای چند مایع خالص در دماهای یکسان، هرچه نیروی جاذبه بین مولکولی قوی تر باشد، فشار بخار مایع کمتر خواهد بود.


مرکز یادگیری سایت تبیان – تهیه و تنظیم: مهسا شاه حسینی