تبیان، دستیار زندگی
در طرح درس اندامک های گیاهان 1 در مورد برخی از اندامک های گیاهی صحبت به میان آمد. در این طرح به ادامه ی برخی از آن ها می پردازیم. ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اندامک های گیاهان (2)

اهداف:

  • آشنایی با اندامک های موجود در گیاهان
  • مروری کلی بر ساختار و نقش هر اندامک


شرح درس:

در طرح درس اندامک های گیاهان(1) در مورد برخی از اندامک های گیاهی صحبت به میان آمد. در این طرح به ادامه ی برخی از آن ها می پردازیم.

پلاست ها:

دسته ای دیگر از اندامک های گیاهی که بسته به نوع رنگ دانه موجود در آن ها نقش های متفاوت دارند، پلاست ها هستند. پلاست ها نسبت به تغییر سن یا شرایط محیطی عکس العمل نشان می دهند. به طور مثال شما دیده اید که جوانه ای که تازه سر از خاک در می آورد زرد رنگ است اما وقتی در مقابل نور خورشید قرار می گیرد سبز رنگ می شود. پلاست ها از سلول های اولیه ای به نام پروپلاستید بوچود می آیند. انواع مختلف پلاست ها عبارتند از:

لکوپلاست ها:

که پلاست های بی رنگ محسوب شده و در سلول های اپیدرمی برگ ها، در پیاز، در بافت ذخیره ی سیب و در بافت های سفید دیگر یافت می شوند.


بعضی از این پلاست ها مقادیر زیادی نشاسته ذخیره می کنند که به آمیلوپلاست شناخته می شوند. کلروپلاست ها معروفترین و مهمترین نوع پلاست ها محسوب شده که شامل کلروفیل اند. کلروپلاست ها یک ماده ی زمینه ای دانه دار به نام استروما دارند. در آخر تابستان همان طور که میوه های روی درختان می رسند ، برگ ها نیز آماده ی افتادن می شوند و از سبز به قرمز،نارنجی یا زرد تغییر رنگ می دهند. این امر به دلیل خرابی کلروفیل، همراه با ذخیره سازی پیگمان های زرد و قرمز معروف به کارتنوئیدها اتفاق می افتد.

دیکتیوزوم ها:

دستگاه گلژی در سلول های گیاهی نیز مشابه آنچه در سلول های جانوری دیده می شود،وجود دارد. نقش این اندامک نیز دسته بندی و تغلیظ برخی مواد است.

میکروتوبول ها:

در مورد وظایف میکروتوبول می توان به کمک کردن در تقسیم سلول در ایجاد دوک میتوز اشاره نمود. این اندامک در مژک و تاژک سلول های متحرک دیده می شود.

میکروبادی ها:

این اندامک کروی شکل که از میتوکندری کوچکتر است حاوی آنزیمی مختلف است که بسته به نوع بافت محتویات آن ها با هم فرق می کند. میکروبادی ها را می توان بوسیله ی نیروی گریز از مرکز روی گرادیان متراکمی از محلول ساکاروز جدا نمود.

پراکسی زوم ها:

میکروبادی های جدا شده از برگ شامل مخلوط آنزیم های اکسیداتیو، پراکسی زوم نامیده می شوند. میکروبادی های جداشده از دانه های لوبیای کرچکی و شامل آنزیم های اکسیداتیو، گلی اکسی زوم نامیده می شوند.

کریستال ها:

از اجزای دیگر در پروتوپلاست هستند. از میان این اجزا کریستال ها و بعضی اوقات پروتئین ها گسترش یافته ترند. آن ها در هسته، سیتوپلاسم، میتوکندری و کلروپلاست مشاهده می شوند.

  • میتوکندریسلول های جانوری و سلول های گیاهی

  • توضیح فیلم:

    سلول های جانوری و گیاهی با اینکه در بسیاری از ساختارها با هم مشابه هستند اما دارای اختلافاتی در وجود و یا عدم وجود برخی اندامک ها هستند. به طور مثال در گیاهان دیواره سلولی و پلاست ها وجود دارند که در جانوران نیست و یا در سلول های جانوری سنتروزوم و لیزوزوم وجود دارد که در گیاهان نیست. واکوئل ها در سلول های گیاهان بزرگ و در مرکز اما در سلول های جانوری کوچک و محدودند.


    مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: فاضل صحرانشین سامانی
    تنظیم: مریم فروزان کیا