اثر ضد دیابتی عصاره چای سبز در موش، جلسه سوم
بیماری دیابت
اگر در روند تنظیم غلظت قند خون و یا ترشح هورمون انسولین مشكلی ایجاد شود، فرد به بیماری قند یا دیابت مبتلا شده است. بیش از 200 میلیون نفر در سراسر دنیا مبتلا به دیابت هستند و پیش‌بینی می شود این آمار تا سال 2030، به حدود 360 میلیون نفر برسد. این افزایش، به ویژه در کشورهای پیشرفته، واضح تر خواهد بود.
همان طور‌كه گفته شد بیماری دیابت با بی نظمی در سوخت و ساز قند‌ها و چربی ها در ارتباط است و این بیماری به علت كاهش مقدار یا اشكال در عملكرد هورمون انسولین و یا كاهش حساسیت بافت ها به انسولین ایجاد می شود. دیابت دو نوع عمده دارد:
دیابت نوع 1 یا دیابت قندی وابسته به انسولین كه به دلیل ترشح نشدن انسولین ایجاد می شود. این نوع دیابت به دلیل آسیب سلول های بتای پانكراس ایجاد می شود كه می تواند ناشی از عفونت های ویروسی باشد. در برخی موارد ممكن است زمینه های ژنتیكی نیز در تخریب سلول های بتا مؤثر باشد. بیشتر افرادی كه به این نوع دیابت مبتلا می شوند در سنین نوجوانی هستند، به همین علت به آن دیابت قندی جوانان هم می گویند. دیابت نوع 1 در طی مدت زمان كوتاهی ایجاد می شود و به افزایش سریع قند خون، مصرف چربی ها برای تولید انرژی و ایجاد كلسترول و مصرف شدید پروتئین ها منجر می شود.
دیابت نوع 2 یا دیابت قندی غیر وابسته به انسولین، به دلیل كاهش حساسیت بافت ها نسبت به انسولین یا مقاومت به انسولین ایجاد می شود. این بیماری كه به دیابت بالغین هم معروف است، در سنین بالا رخ داده و بسیار شایع تر از نوع اول است. ارتباط مستقیمی بین افزایش چاقی در جوامع و بروز این نوع دیابت وجود دارد و به دلیل افزایش چاقی مخصوصاً در شهرها، شیوع دیابت نوع 2 روز به روز بیشتر می شود. در دیابت نوع 2 بر خلاف نوع 1، میزان انسولین در خون زیاد است اما بافت ها توانایی استفاده از آن را ندارند. در واقع سلول های بتای پانكراس به خاطر زیاد بودن غلظت گلوكز در خون، مدام انسولین بیشتری را تولید می كنند، اما این انسولین اضافه هم نمی تواند قند خون را كاهش دهد. پس از مدتی سلول های بتا به دلیل خستگی زیاد، توانایی تولید انسولین را از دست می دهند. برای كنترل دیابت نوع 2 در مراحل اولیه، محدود كردن كالری غذای دریافتی و كاهش وزن می تواند بسیار كارگشا باشد.
در هر دو نوع دیابت، سوخت و ساز همه مواد غذایی دچار مشكل می شود. سلول‌ها گلوكز را برای سوزاندن برداشت نكرده و در عوض میزان قند در خون بالا می رود. در نتیجه مقداری از آن هم از طریق ادرار از بدن خارج می شود و به همین دلیل ادرار شیرین می شود. وقتی كه سلول ها نتوانند قند را مصرف كنند، تجزیه و مصرف غیر طبیعی چربی ها و پروتئین ها در بدن شروع می شود. افزایش مصرف چربی در سلول ها، به ویژه در سلول های كبدی در دراز مدت منجر به افزایش چشم گیر كلسترول خون و افزایش رسوب آن در جدار سرخرگ ها می شود. این آسیب عروقی نیز سبب افزایش خطر بروز حمله های قلبی، سكته مغزی، بیماری های كلیوی و همین‌طور كوری می گردد.
شیوع زیاد بیماری دیابت و عوارض شدید و آسیب زننده آن باعث شده است كه پزشكان و زیست شناسان در سرتاسر دنیا وقت و هزینه زیادی را صرف پیدا كردن راه هایی برای درمان و یا كنترل و كاهش عوارض آن پیدا كنند. یكی از این راه ها استفاده از گیاهان دارویی است.
آینده های شغلی یك زیست شناس ـ متخصص فیزیولوژی
آینده های شغلی یك زیست شناس ـ متخصص فیزیولوژیبدن همة موجودات زنده ای كه در این جهان می شناسیم مانند باكتری ها، قارچ ها، آغازیان، گیاهان و جانوران ویژگی های عملكردی مخصوص به خود را دارا هستند. این ویژگی های عملكردی كه باعث به‌وجود آمدن، رشد و ادامة حیات موجودات زنده می شود، در علم فیزیولوژی بررسی می شوند. گرایش های مختلفی در این علم وجود دارد؛ مانند فیزیولوژی انسانی، فیزیولوژی جانوری، فیزیولوژی گیاهی، فیزیولوژی سلولی و ... كه همگی می توانند علمی پایه برای دانش های كاربردی دیگر از قبیل پزشكی، داروسازی، دام پزشكی، دام پروری، كشاورزی و .... باشند.
فیزیولوژی امروزه، علمی آزمایشگاهی است و بر روی پژوهش های تجربی و آزمایشگاهی استوار است.
مواد و وسایل مورد نیاز
موش بزرگ آزمایشگاهی نر از نژاد ویستار و با وزن 250 تا 300 گرم
وسایل لازم برای نگهداری حیوانات
- اتاق حیوانات (دارای هواكش قوی)
- زمان سنج برای تنظیم روشنایی
- دماسنج
- وسیله گرمازا و یا سرمازا در صورت لزوم
- قفس نگهداری از موش
- ظرف آب
- غذای موش
- داروی استرپتوزوتوسین
- سرم فیزیولوژی
- سرنگ
- پنبه و الكل
- دستكش یك بار مصرف (ترجیحاً دستكش جراحی)
- حوله و یا دستكش پارچه‌ای ضخیم برای گرفتن موش‌ها
- لانست
- نوار گلوكومتری
- دستگاه گلوكومتری یا دستگاه اندازه گیری قند خون (این دستگاه را می توانید از فروشگاه های لوازم بهداشتی و یا داروخانه ها تهیه كنید.)
- چای سبز
مطالب مرتبط:
اثر ضد دیابتی عصاره چای سبز در موش، جلسه اول
اثر ضد دیابتی عصاره چای سبز در موش، جلسه دوم
اثر ضد دیابتی عصاره چای سبز در موش، جلسه سوم
اثر ضد دیابتی عصاره چای سبز در موش، جلسه چهارم
اثر ضد دیابتی عصاره چای سبز در موش، جلسه پنجم
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: پریسا صحرانورد فرد
تنظیم: زینب شاه مرادی
