تبیان، دستیار زندگی
در نوشتار قبل درباره ماشین ها خواندید. می دانید که اهرم و سطح شیب دار نوعی ماشین هستند که انجام دادن بسیاری از امور را برای ما آسان می کنند. حال می خواهیم با عملکرد آن ها آشنا شویم...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : نسیم گوهری
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اهرم و سطح شیب دار، ماشین هایی کاربردی
اهرم و سطح شیب دار، ماشین هایی کاربردی

چکیده
در نوشتار قبل درباره ماشین ها خواندید. می دانید که اهرم و سطح شیب دار نوعی ماشین هستند که انجام دادن بسیاری از امور را برای ما آسان می کنند. حال می خواهیم با عملکرد آن ها آشنا شویم.


اهداف
دانش آموز به اهمیت و کاربردهای اهرم در انجام امور پی ببرد.
با سطح شیب دار و قابلیت های آن آشنا شود.


آزمایش کنید
یک سطل پر از آب یا سنگ تهیه کنید و سعی کنید آن را از روی زمین بلند کنید.
حالا به وسیله ی یک تگیه کاه و یک میله یا چوب بلند سطل را بلند کنید.
در کدام حالت بلند کردن سطل ساده تر است و به نیروی کمتری احتیاج دارد؟
اگر دست خود را به تکیه گاه نزدیک کنید چه اتفاقی می افتد؟


اهرم

اهرم و سطح شیب دار، ماشین هایی کاربردی


ماشین های ساده در دو گروه اهرم و سطح شیب دار  طبقه بندی می شوند.
اهرم همان چیزی که در آزمایش خود برای بلند کردن سطل از آن استفاده کردید. در واقع ساده ترین شکل اهرم ها همان میله بلندی است که برای آسان تر جابه جا کردن چیزهای سنگین می توان از آن استفاده کرد. اهرم ها شکل ها و اندازه های گوناگونی دارند و فقط به شکل یک میله نیستند. اهرم ها معمولا حول یک تکیه گاه دوران می کنند. در بسیاری از وسایلی که ما در زندگی روزمره برای انجام امور خود از آن ها استفاده می کنیم نوعی اهرم وجود دارد. مثلا درب بازکن، میخ کش، فرقون، جارو و الاکلنگ هرکدام نوعی اهرم هستند. هر اهرم از سه قسمت اصلی تشکیل شده است:

  •  تکیه گاه
  •  قسمتی که بر آن نیرو وارد می کنیم
  •  قسمتی که اهرم بر جسم نیرو وارد می کند.

زمانی که شخصی جاروی دسته بلندی در دست دارد، تنها با کمی تکان دادن دست خود، محوطه ی بزرگی را می تواند جارو کند، در واقع نیروی کمی وارد می کند ولی به کمک اهرم می تواند کار را سریع تر و راحت تر انجام دهد. اگر یک الاکلنگ را در نظر بگیرید، وقتی که به یک طرف آن نیرویی به سمت پایین وارد می شود، آن سمت به طرف پایین و سمت دیگر به طرف بالا حرکت می کند. در اینجا میله ی الاکلنگ به عنوان اهرم عمل کرده و نیرو را منتقل می سازد.به طول کلی اهرم ها در چند ویژگی و حالت به ما کمک می کنند:

  •  افزایش یا کاهش نیرو
  •  تغییر جهت نیرو
  •  افزایش مسافت
  •  انتقال نیرو
  •  افزایش سرعت

ویدئوی زیر چند اهرم را به شما معرفی می کند.

  • اهرم و سطح شیب داراهرم و سطح شیب دار
  • سطح شیب دار

    اهرم و سطح شیب دار، ماشین هایی کاربردی


    سطح شیب دار سطحی است که با زمین دارای زاویه می باشد. در واقع سطح شیب دار سطحی مسطح است که از یک طرف به زمین متصل است. معمولا از سطح شیب دار برای جابه جایی وسایل سنگین استفاده می شود. در بسیاری از اماکن عمومی مانند بیمارستان ها، سالن های نمایش، مراکز خرید و ... از سطح شیب دار برای تردد معلولین استفاده می شود. سطح شیب دار از جمله ماشین های ساده محسوب می شود که با استفاده از آن نیروی کمتری نسبت به بالا کشیدن بار با دست احتیاج است.

    اهرم و سطح شیب دار، ماشین هایی کاربردی

    فکر کنید
    برای برداشتن یک جعبه ی سنگین از روی زمین و قرار دادن آن داخل کامیون کدام راه آسان تر است؟ استفاده از یک سطح شیب دار یا بلند کردن آن از روی زمین. با انجام آزمایش زیر می توانید پاسخ پرسش را درک کنید.


    آزمایش کنید
    یک کامیون اسباب بازی تهیه کنید و در قسمت بار آن مقداری سنگ و یا وزنه ی آهنی قرار دهید.
    کامیون را از زمین تا ارتفاع معینی بلند کنید.


    اکنون این کامیون رو روی یک سطح شیب دار( که می تواند یک تخته چوب صاف باشد) با همان ارتفاع بگذارید و به سمت بالا بکشید. بالا بردن کامیون در کدام حالت آسان تر است؟


    بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
    تهیه: نسیم گوهری - تنظیم: علی سرمدی