گیاهان، سبزهای باارزش

چکیده

هزاران سال پیش انسان ها از طریق جمع آوری دانه ها و میوه ها و انبار کردن آن ها برای فصل سرما تغذیه خود را تامین می کردند. بعدها انسان کشف کرد که می تواند دانه ها و خوراکی های موردنیاز خود را پرورش دهد و این گونه بود که کشاورزی به وجود آمد. در این نوشتار به  کشاورزی که یکی از فواید گیاهان است می پردازیم.

اهداف

آشنایی دانش آموزان با گیاهان به عنوان یک منبع غذایی
آَشنایی با کشاورزی و ماشین آلات کشاورزی
پی بردن به اهمیت فوق العاده گیاهان برای انسان
آشنایی با روش های آبیاری زمین کشاورزی

شرح درس

کشاورزی
برخی معتقد هستند که کشاوری منجر به ظهور تمدن شده است. کشاورزی تولید مواد غذایی و کالا از راه کاشت و زراعت است. هر کشاورز برای تولید محصولی مشخص از خاک و کود و نحوه آبیاری خاصی استفاده می کند، به همین علت است که در برخی مناطق بعضی محصولات بیشتر و بهتر رشد می کنند. یکی از مهم ترین کارهایی که کشاورزان برای تولید محصولات گوناگون باید انجام دهند شخم زدن زمین است. شخم در اصطلاح کشاورزی یعنی زیر و رو کردن خاک و آماده کردن زمین برای کشت. کشاورزان برای از بین بردن علف های هرز، حشرات و حیوانات موذی که مانع رشد محصول کشاورزی می شود زمین را شخم می زنند. معمولا دوبار در سال زمین های کشاورزی را شخم می زنند. در ابتدا که بشر به کشت می پرداخت، با دست زمین را شخم میزد که البته این کار با دشواری زیادی روبه رو بود. بعدها توسط گاو و اسب، و وسایل دستی که خاک را جا به جا می کرد زمین را شخم می زدند و امروزه با پیشرفت علم و ماشین آلات گوناگون، این کار توسط دستگاه و ماشین های مخصوص انجام می شود.

یکی از ماشین آلاتی که در کشاورزی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد تراکتور است.
 گفتیم که قبل از کشت یک محصول شخم زدن یکی از ضروریات است. این کار به منظور آماده سازی خاک انجام می شود. با این کار هوا و آب بهتر می توانند در خاک نفوذ کنند، کود و دیگر مواد مفید برای خاک نیز بهتر می توانند به خاک نفوذ کنند.

آبیاری زمین کشاورزی یکی دیگر از امور ضروری در کشت است. در آبیاری معمولا منبع آب یک چاه، نهر، چشمه و یا رودخانه ای است که توسط آن آب را در زمین جاری می کنند. در این روش نیز از ماشین آلات کشاورزی استفاه می شود. میزان آب رسیده به زمین کشاورزی در آبیاری بسیار اهمیت دارد. اگر آب بیش از اندازه به زمین برسد، خاک از آب اشباع شده و گیاهان نمی توانند رشد کنند، هم چنین اگر آب کم و ناکافی باشد موجب خشکی خاک و گیاهان می شود. روش های گوناگونی برای آبیاری زمین وجود دارد که از میان آن ها بهترین روش روش آبیاری قطره ای است. در این روش لوله های آب را در ارتفاع مشخصی از زمین کشاورزی قرار می دهند. این لوله ها آب را به صورت قطره قطره و یا مانند قطرات باران بیرون می ریزد، این روش در کاهش مصرف آب مورد نیاز کشاورزان نیز نقش زیادی دارد. در مقابل آبیاری دستی یا سنتی ابتدایی ترین و متداول ترین روش آبیاری است که حجم آب بسیار زیادی را مصرف می کند و معایب دیگری نیز دارد.

فعالیت

با پرسش از والدین، معلمان و دوستان خود و با جستجو در روزنامه و کتاب، درباره آبیاری قطره ای و فواید آن اطلاعات جمع کنید و در جدولی  مانند جدول زیر آبیاری قطره ای را با آبیاری دستی یا سنتی مقایسه کنید.

علف هرز

معمولا در خاک آماده به کشت گیاهان و علف های خودرو زیادی وجود دارند که به آن ها علف هرز گفته می شود. در واقع علف هرز گیاهی است که کشاورز آن را نکاشته است. علف های هرز معمول با سرعت زیادی رشد و تکثیر می شوند. بهترین راه از بین بردن علف های هرز کندن آن ها است که این کار "وجین کردن" نامیده می شود. مواد سمی خاصی نیز برای از بین بردن علف های هرز وجود دارند. این مواد سم زیادی را وارد زمین کشاورزی می کنند و ممکن است به محصول نهایی آسیب بزنند. بنابراین بهتر است از روش های دیگر استفاده شود.

مرکز یادگیری سایت تبیان

تهیه: نسیم گوهری