تبیان، دستیار زندگی
در طرح درس های قبل در مورد کلونینیگ و شبیه سازی تا حدودی با هم صحبت کردیم. نکات مربوط به مراحل مختلف کلونینیگ و اهمیت این کار را در بخش های مختلف زیست شناسی و تاثیر آن بر زندگی انسان ها تا حدی مشخص شد. ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اهمیت حیوانات ترانس ژن

اهداف:

  • آشنایی با اهداف ترانس ژنتیک
  • آشنایی با راه های ایجاد حیوان ترانس ژنیک
  • آشنایی با روش های مختلف مطالعه ژن ها

شرح درس:

در طرح درس های قبل در مورد کلونینیگ و شبیه سازی تا حدودی با هم صحبت کردیم. نکات مربوط به مراحل مختلف کلونینیگ و اهمیت این کار را در بخش های مختلف زیست شناسی و تأثیر آن بر زندگی انسان ها تا حدی مشخص شد. اما همان طور که به یاد دارید با این کار موجودی به وجود می آید که شبیه به والدی است که از آن هسته دریافت شده است. اما اگر هدف شما مطالعه فقط یک ژن باشد چه باید کرد؟

به عبارت دیگر اگر شما به دنبال بررسی و  مطالعه موتاسیون و یا نقصی ژنتیکی باشید باید مدلی تولید کنید که دارای آن نقص یا موتاسیون باشد. در این طرح و طرح های آتی با هم در این رابطه صحبت می کنیم.

از طرف دیگر بعد از تکمیل پروژه های ژنوم انسانی و موشی، مواجهه با انبوهی از اطلاعات خام به صورت توالی های نوکلئوتیدی، ضرورت ترجمه آن ها بصورت اطلاعات عملکردی را پدیدار ساخت. به خصوص بررسی توالی های مرتبط با عملکرد ژن ها در ساختار بدن موجود زنده و نه تنها در محیط آزمایشگاهی می توانست اطلاعات ارزشمندی را در این باره فراهم سازد. از این رو حیوانات تراریخت سیستم ارزشمندی را برای بررسی جنبه های مختلف عملکردی ژن ها در موجود زنده به وجود آورده اند.

اهداف تولید حیوان ترانس ژن:

  • مطالعه و بهبود خصوصیات ژنتیکی حیوانات
  • تولید مدل های حیوانی جهت مطالعه بیماری های انسانی
  • استفاده های دارویی
  • مطالعه تنظیم بیان ژن ها و تکوین سلول ها


برای این که اثرات عملکردی فرآورده های ژنی خاصی را در بدن موجود زنده مورد مطالعه قرار دهیم از سه روش مهم و مرتبط می توان استفاده کرد:


الف- ایجاد موش های با ژن انتقالی transgenic mice :

که ژن خاصی را در یک بافت مشخص بیش از حد بروز می دهند. 


ب- پدید آوردن موش های حذف ژن شده knockout mice :

که در آن ها با استفاده از اختلال هدف دار، عملکرد ژن خاصی را متوقف می کنند.


ج- تولید موش هایی که یک ژن به آنها اضافه می شودknockin mice:

که در این موش ها یک ژن موجود در ژنوم با شکل تغییر یافته ای از آن جا به جا می شود. رویکرد knockin می تواند هم یک ژن طبیعی را با یک ژن جهش یافته تعویض کند یا یک ژن جهش یافته موجود را با یک فرم طبیعی آن اصلاح نماید.


این روش ها که مبتنی بر موش های مهندسی ژنتیکی هستند به صورت گسترده ای برای آنالیز پدیده های بیولوژیک مورد استفاده قرار می گیرند.


برای تولید یک موجود ترانس ژن می توان از سه طریق این کار را انجام داد:
الف. وکتورهای ویروسی
ب.میکرواینجکشن
ج.سلول های بنیادی جنینی



مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: فاضل صحرانشین سامانی
تنظیم: مریم فروزان کیا