تبیان، دستیار زندگی
من آبتین زمانی هستم با همکاری استاد راهنما سرکار خانم سعیده شمس در نهمین جشنواره تبیان شرکت کردم. موضوع پژوهش من تولید محصول سالم با استفاده از کنترل بیولوژیک است....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مصاحبه با دانش آموزان مدرسه فرهنگ سعادت

در نهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی تبیان

تولید محصول سالم با استفاده از کنترل بیولوژیک

تبیان: سلام و وقت به خیر، لطفاً خودتان را معرفی کنید و بفرمایید از کدام مدرسه شرکت کردید.

به نام خدا، سلام من آبتین زمانی هستم با همکاری استاد راهنما سرکار خانم سعیده شمس در نهمین جشنواره تبیان شرکت کردم. موضوع پژوهش من تولید محصول سالم با استفاده از کنترل بیولوژیک است.

مصاحبه با دانش آموزان مدرسه فرهنگ سعادت، محصول سالم

تبیان: کار پژوهشی شما در چه زمینه ای است؟

امروزه در دنیای کشاورزی و زراعت دیگر جایی برای سموم کشاورزی وجود ندارد. ولی متأسفانه شاهد هستیم با توجه به

علوم جدید و رشد تحقیقات در کشاورزی هنوز از سموم کشاورزی برای نابودی آفات و علف های هرز استفاده می شود.

سالیانه در کشورمان هزاران نفر جان خود را از طریق مصرف محصولات آلوده از دست می دهند. ما با استفاده از روش کنترل بیولوژیك می توانیم محصولی سالم و عاری از سم داشته باشیم که با آشنایی با حشرات مفید و عوامل بیماری زای آفات قادر خواهیم بود در کنار سایر روش های کشاورزی این علم را در زمین کشاورزی قابل اجرا کنیم. در این تحقیق با انجام آزمایشات زنبور تریکوگراما و باکتری مفید روی آفات مشاهد شد که می توان جمعیت آفات را با استفاده از عوامل مفید طبیعت پایین آورد، همچنین با بازدیدهایی که از کارگاه های آموزشی مدرسه در مزرعه انجام شد مشاهده گردید که این روش ها چه تأثیر مثبتی در توانمند ساختن کشاورزان و تولید محصول سالم دارد.

تبیان: کنترل بیولوژیک چیست؟

کنترل بیولوژیک عبارت است از، استفاده یا حفظ و حمایت از عوامل زنده جهت کاهش جمعیت آفات. کنترل بیولوژیک ممکن است به صورت طبیعی یا با دخالت انسان اتفاق بیافتد که با استفاده از حشرات مفید و عوامل بیماری زا  مانند قارچ- باکتری- ویروس انجام می شود.

در مورد حشرات مفید:

گروهی از عوامل زنده هستند که با خوردن مراحل مختلف میزبان باعث کاهش جمعیت آفات می شوند. مانند بسیاری از کفشدوزك ها، زنبورها، سوسك ها، بالتوری ها، مگس ها و شیخك ها...  در این گروه معمولاً مراحل بالغ از شهد و گرده گل ها تغذیه می کنند و پس از جفت گیری، در داخل مراحل مختلف زندگی میزبان اعم از تخم یا لارو و یا شفیره ی آفت، تخم ریزی می کنند. به جای اینکه از تخم آفت، لارو آفت خارج شود حشره مفید خارج می شود. در نتیجه میزبان حذف می شود. مانند زنبورهای تریكوگراما که پارازیتوئید تخم آفات پروانه های می باشند. لارو و حشره کامل کفشدوزک ها و لارو بالتوری ها هم از شته ها تغذیه می کنند.

مصاحبه با دانش آموزان مدرسه فرهنگ سعادت، محصول سالم

تبیان: چند نمونه از این حشرات مفید را نام ببرید؟

کفشدوزك آریپتولموس:

این حشره مفید در مرحله  لاروی و هم در مرحله حشره ی کامل شكارچی بوده و از تخم پوره و حشرات کامل شپشك های کردالود و شته ها تغذیه می نماید. طرحی در موسسه تحقیقات کنترل بیولوژیک انجام شد که میلیون ها کفشدوزک در اتاق های پرورش این مۆسسه تولید شد، سپس کفشدوزک ها را به مزارع چای شمال کشور که به شپشک آلوده شده بود منتقل کردند، کفشدوزک ها تمام شپشک ها را خوردند و برگ های چای عاری از شپشک شد. کشاورزان با این روش توانستند چای سالم بدون سم در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند.

زنبور تریکوگراما:

زنبور تریکوگراما حشره ریز و ظریفی است که حدود سه تا چهار  میلی متر طول داشته و تخم بسیاری از آفات را پارازیته می کند. یعنی به جای اینكه از تخم آفت لارو آفت خارج شود زنبور خارج می شود که کشاورزان تریكو کارت هایی (مقواهایی شامل تخم آفت که در آزمایشگاه به وسیله زنبور پارازیته شده است) را می توانند روی شاخه های گیاهان نصب کنند. در نتیجه در مزرعه و باغ، زنبورها رها می شوند. در این مقاله پارازیته شدن تخم ها توسط این زنبور آزمایش شده است.

تبیان: فعالیت عملی شما به چه صورت بود؟

فعالیت من به دو بخش تقسیم می شد:

بازدید از کارگاه های آموزشی، نمایشگاه محصولات ارگانیک و مدرسه در مزرعه:

برای شناسایی محصول سالم و بدون سم می توان با ایجاد کارگاه های آموزشی، نمایشگاه محصولات ارگانیک و مدرسه در مزرعه این شیوه را به مردم و کشاورزان نشان داد که در این مدت تحقیق از نمایشگاه محصولات ارگانیک، کارگاه آموزشی و مدرسه در مزرعه بازدید به عمل آمد.

درنمایشگاه محصولات ارگانیك تولید کنندگان محصولات عاری از سم و موادی را که برای مبارزه با آفت تهیه کرده بودند به نمایش گذاشته بودند. کارگاه آموزشی به عنوان اکو پارک در طول سه ماه تابستان برگزار شده بود که مردم خودشان محصولات کشاورزی از جمله کدو، لوبیا، گوجه فرنگی، بادمجان و غیره را می کاشتند و در حین رشد گیاهان مراقب آنها بودند که اگر آفتی مشاهده شد با استفاده از حشرات مفید آنها را کنترل کنند البته کارشناسان کشاورزی مردم را راهنمایی می کردند و در حین برداشت محصولی سالم به دست می آوردند و در آخر محصولات را به فروش رساندند.

مصاحبه با دانش آموزان مدرسه فرهنگ سعادت، محصول سالم

مدرسه در مزرعه:

کارشناسان کشاورزی به مزرعه ها و باغات می روند و با نشان دادن حشرات مفید از نزدیک و نشان دادن پوستر و نقاشی کردن حشرات مفید به کشاورزان راه های کنترل بیولوژیک را نشان می دهند.

مصاحبه با دانش آموزان مدرسه فرهنگ سعادت، محصول سالم

تبیان: در این پژوهش به چه نتایجی دست پیدا کردید؟

نتیجه مربوط به آزمایش زنبور تریكوگراما از لوله حاوی تخم آفت بعد ازچهار روز لاروهای آفت خارج شده اند ولی از لوله حاوی تخم آفت که زنبور تریكوگراما در آن قرار داشت بعد از دو روز تخم ها سیاه رنگ شدند یعنی تخم ها پارازیته شدند و پس از 8 روز هم به جای اینكه از تخم آفت لارو آفت خارج شود زنبور های تریكو گراما خارج شدند. این امر باعث کاهش جمعیت آفت و زیاد شدن زنبور مفید می گردد. تخم های آفت کرم رنگند که بعد از دو روز نارنجی رنگ می شوند ولی اگر به وسیله زنبور پارازیته شوند پس از دو روز سیاه رنگ می شوند.

آزمایش مربوط به باکتری نشان داد که در شاهد هیچ مرگ و میری نداشتیم ولی غذایی که به وسیله باکتری آلوده شده بود لاروهایی که از آن غذا خورده بودند پس از 3 روز شروع به مردن کردند و پس از 7 روز تمامی آنها مردند و لاروها سیاه و حالت چروکیده شده بودند پس نتیجه می گیریم که باکتری اثر خوبی روی مرگ و میر آفت داشته است.

تبیان: خیلی ممنون که وقت خود را در اختیار ما گذاشتید، موفق و پیروز باشید.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: الهام گارسچی

تنظیم: نسرین صادقی